بزرگ علوی مولف فرهنگ جامع آلمانی فارسی

سال و محل تولد: 1283 ه.ق تهران
سال و محل وفات: 1376 ه.ش برلین
بزرگ‌ علوی نویسنده‌ نو پرداز ایرانی‌ دوره‌ معاصر در سال‌1283 ه.ق‌ در خانواده‌ای‌ بازرگان‌ و مشروطه‌ خواه‌ به‌ دنیا آمد.وی‌ در کودکی برای‌ ادامه‌ تحصیل‌ به‌ آلمان‌ فرستاده‌شد و پس‌ از اتمام‌ تحصیلات‌ مقدماتی‌ و عالی‌ به‌ ایران‌ بازگشت‌ و به‌ تدریس‌ و نویسندگی پرداخت‌ . علوی‌ در سال1323 سردبیری‌ مجله‌ ادبی‌ پیام‌ نو را بر عهده‌ گرفت‌ و طی‌ این‌سالها با همکاری‌ صادق‌ هدایت و مجتبی مینوی‌ که‌ از دوستان‌ صمیمی او بودند فعالیتهای‌ادبی‌ مختلفی‌ انجام‌ داد و یک‌ رمان‌ و دهها داستان‌ کوتاه‌ را به‌ چاپ‌ رساند; ولی‌ بنابه‌ دلایل‌ سیاسی و گرایشات‌ توده‌ای چندی در زندان بسر برد و کتب وی از سال1332 لغایت 1357 اجازه‌ چاپ‌ نیافت‌ و خود نیز طی‌ این‌ سالها در اروپا بسر برد. بزرگ‌ علوی‌ پس‌ از پیروزی‌ انقلاب‌ اسلامی به‌ ایران‌ بازگشت‌ و پس‌ از چندی‌مجددا رهسپار آلمان‌ شد. علوی‌ طی‌ سالهای‌ اقامت‌ طولانی خود در آلمان‌ سمت‌ استادی‌ دانشگاه‌ برلین‌ را بر عهده‌ داشت‌ و پس‌ از بازنشستگی‌ نیز به‌ پژوهش‌ پرداخت‌ . وی‌ در طول‌ زندگی‌ خود کتب‌ متعددی‌ نوشت‌ که‌ برخی از آنها به‌ دلیل‌ سبک‌ خاص‌نگارش‌ از کتب‌ معروف‌ فارسی‌ بشمار می‌ آیند. معروف‌ترین‌ کتاب‌ بزرگ‌ علوی‌ رمان‌ (چشمهایش‌) است‌ که‌ ظاهرا با الهام‌ اززندگانی‌ و شاهکارهای‌ کمال‌ الملک‌ نقاش‌ معروف‌ اواخر عهد قاجار و دوره رضا شاه‌ پهلوی نگاشته‌ شده‌ است‌. نویسنده‌ در این‌ رمان‌ از روشی‌ بدیع‌ سود برده‌ است‌ بدین‌ گونه‌که‌ قطعات‌ پراکنده‌ یک‌ ماجرا را کنار هم‌ گذاشته‌ و از آن‌ طرحی‌ کلی‌ آفریده‌ است‌ که‌ برحدس‌ و گمان‌ تکیه‌ دارد. وی در سایر آثار خود از جمله‌ چمدان‌، میرزا و سالاریها شیوه‌ رمانتیسم‌ اجتماعی‌ را بخوبی‌ و با موفقیت‌ اجرا نموده‌ که‌ اوج‌ این‌ شیوه‌ در داستان‌ کوتاه‌(گیله‌ مرد) بچشم‌ می‌ خورد. در مجموع‌ مضمون‌ اکثر داستانهای‌ علوی‌ از آرمانهای‌ سیاسی‌و حزبی‌ او الهام‌ می‌گیرد و قهرمانان‌ او همانند خود وی‌ اغلب‌ انسانهای‌ ناکامی‌ هستند که‌ دور از وطن‌، در غربت‌ و آوارگی‌ بسر می برند. بزرگ‌ علوی‌ در سال1376 ه.ش‌ در سن‌93 سالگی‌ در برلن‌ در گذشت‌.
آثار: داستان‌ دیو، چمدان‌ ، ورق‌ پاره‌های‌ زندان‌ ، پنجاه‌ و سه‌ نفر،نامه‌ ها، میرزا، سالاریها،چشمهایش ،خاطرات‌ بزرگ‌ علوی،روایت‌ ،سالاری‌ها ،نامه‌های‌ برلن: از بزرگ‌ علوی‌ در دوران‌ اقامت‌ در آلمان‌ ‌. مهم‌ترین‌ ترجمه‌ های وی‌ نیز عبارتند از: دوشیزه‌ اورلئان‌ ( شیللر) ،کسب‌ و کارخانم‌ وارن‌ (برنارد شا و) ،دوازده‌ ماه‌ (ساموئل‌ مارشاک‌) ،مستنطق‌ ( پریستلی‌) ،حماسه‌ ملی‌ایران‌ ( نولد که‌) ،باغ‌ آلبالو ( چخوف‌ ) ،افسانه‌ آفرینش‌ هدایت‌ (ترجمه‌ از فارسی‌ به‌ آلمانی‌)،گلهای‌ آبی‌ (واندا والیسلو سکایا)، دو فریفته‌ (لوپا دوویسکی‌). بزرگ‌ علوی‌ همچنین‌ دارای‌ چند مقاله‌ نقد ادبی‌ است‌ که‌ در نوع‌ خود قابل‌ توجه‌ وتحسین‌ است‌: صادق‌ هدایت‌ (مندرج‌ در مجله‌ پیام‌ نو) ناصر خسرو مروزی‌ قبادیانی‌ (پیام‌نو) نقد رمان‌ شوهر آهو خانم‌ اثر علی محمد افغانی‌ (مجله‌ کاوه).